Поглед:
4
„Моите пријатели Албанци се засрамени од тоа како светот гледа на нив. Свесни за тоа дека Албанците се перцепирани како криминалци и трговци со дрога, тие се растргнати меѓу гордоста за својата етничка припадност, срам, страв и гнев.“ се дел од реакциите на некои нормални Албанци, после реакцијата на светот кон нив, како резултат на албанската шовинистичка акција.
Светот дозна дека „албанскиот мит за некакво си славно потекло“ е обична шовинистичка пропаганда, а реалноста е всушност сосема поинаква и тесно поврзана со историјата на отоманска Турција и доселувањето на албански племиња од истокот.
Реакцијата пристигна и на Денот на сеќавање на Британците кои загинале во воени конфликти (Remembrance Sunday) во 2022 година, кога група британски и албански граѓани пробаа свечено да го одбележат пред воениот споменик во центарот на Тирана и Албанија да ја претстават како антифашистичка држава со еден трубач кој го свиреше познатиот звук на комеморативната мелодија The Last Post.
Оваа церемонија имаше за цел да создаде лажен впечаток на признание кај Албанците кон британските војници кои се бореле во Албанија против фашизмот и на Албанците кои се бореле заедно со нив како сојузници, а да се прикрие фактот што тие биле сојузиници на Мусолини и посветени фашисти.
Тие обиди се јалови и не поминуваат кај Британците, кои со поинакви очи гледаат на албанскиот шовинизам, кој својот криминал и агресија ги прикрива со приказните дека Британија е недемократска земја и се однесува на ксенофобичен и дискриминаторски начин кон албанските мигранти. Тие особено се жалат на односот од државните службеници во однос на нив, а во услови кога се случува бран од илегална миграција кон бреговите на Обединетото Кралство.
Британскиот политичар Најџел Фараџ ги обвини Албанците дека го навредуваат Денот на сеќавањето и дека се прочитани со нивниот смешен обид да се претстават како жртви на фашизмот, без да ги почитуваат воените напори на Британија за ослободување на Албанија. Албанските шовинисти започнаа да раскажуваат дека тој и неговите колеги, истовремено не се запознаени со историјата меѓу двата народи.
Резултат на сево ова беше силна реакција во светските медиуми и на социјалните мрежи против лажниот наратив и прикажување на некакви си жртви кај Албанците, кои всушност се носители на енормен криминал, нарко босови, шверцери, убијци и што сè не.
Повеќето од овие зборови доаѓаа од луѓе кои стојат високо во светскиот медиумски простор, особено во Британија, а на нив албанските шовинисти им возвратија дека тие не знаат ниту со прст да покажат на карта каде е Албанија, но сите овие зборови биле силно навредени и интензивно почувствувани во Тирана.
На крајот на октомври, британската министерка за внатрешни работи Суела Брејверман го нарече „инвазија“ фактот дека мигрантите, вклучително и Албанците, масовно го минуваат нелегално каналот Ламанш.
Британските медиуми јасно ставија до знаење дека нема да толерираат насилничко и шовинистичко однесување на армија од млади Албанци кои сакаат да шверцуваат дрога и секс, да се вклучуваат во организиран криминал и кои сакаат да живеат на грбот на британските даночни обврзници и да вршат инвазија врз Обединетото Кралство.
Јасната употреба на терминот „инвазија“, кој се користи исклучиво за албанските мигранти, во комбинација со интензивните изјави за организиран криминал и банди, предизвикаа страв во срцата на Албанците, се жалат дел од нив.
Сепак, ваквиот страв не беше целосно без основа, со оглед на реакцијата на британските власти кон бројот на луѓе кои го преминаа каналот Ламанш со гумени чамци, кој значително се зголеми, што предизвика тревога во Министерството за внатрешни работи. Набрзо се покажа дека една третина од оние што поминаа низ опасното патување потекнувале од Албанија, која е земја членка на НАТО која неодамна ги започна преговорите за пристап во ЕУ и која е безбедна, иако мошне сиромашна и преплавена во криминал комбиниран со шовинистички занес.
Во 2020 година, само 50 Албанци го преминале каналот Ламанш со чамци, за потоа оваа бројка да се искачила на 11.241 во првите девет месеци од 2022 година. Со состојба на 13 декември, оваа бројка се проценува дека изнесува речиси 14.000 луѓе, од кои повеќето побарале азил како жртви на насилство во самата Албанија.
Откако ќе влезат во Обединетото Кралство, многумина од нив работат во сивата економија, во кујни, како чистачи, во хотели или, во некои поединечни случаи (особено оние кои имаат долг за да платат за нивниот транзит) на фарми за канабис или во структури кои се занимаваат со шверц на дрога.
Забеганоста на албанскиот шовинизам оди до таму да се обидуваат нивното вклучување во криминал, дрога и шверц да го оправдаат со фактот што имале долгови кои морале да ги вратат. Вакво нешто не е видено во цивилизираниот свет, истакнуваат светските медиуми.
Иако порастот во бројките е значителен, брановите на миграција од Албанија не се ништо ново. По падот на комунизмот во 1991 година, илјадници луѓе ги минуваа новоотворените граници во очај за леб и сол. Македонија беше една од земјите кои прими илјадници Албанци и им даде засолниште и храна, за денес истите тие да плукаат по се македонско и да ги мразат младите Македонци.
Во 1997 година, кога Албанија лажно беше прикажана дека е на раб на граѓанска војна, со цел да се земе оружјето од касарните и да се пренесе во Србија и Македонија за следните терористички активности, тоа беше оправдувано со наводен колапс на пирамидалните шеми, поради кои половина од земјата практично банкротираше, а илјадници Албанци побараа спас во странство. Во текот на децениите кои следуваа, илјадници од нив заминуваа секоја година во Обединетото Кралство, Европа и САД.
Падот на Албанија е очевиден, само бројките од ЕУ раскажуваат дека последнава деценија, Албанците постојано се рангирани меѓу оние луѓе со најголем број на барања за азил. Само ова лето на пример, Франција имаше поголем број на баратели на азил од Албанија кои стигнале до нејзините граници – речиси 8.000 до месец јуни, а тука се уште илјадници други во останатите земји на ЕУ како што се Германија и Грција.
Овие бројки се исто така зголемени со речиси седумдесетте илјади поднесени барања за азил во ЕУ и во Обединетото Кралство во 2015 година – овие бројки полеваат ладна вода на албанскиот шовинизам и желба за некаков си нивни експанзионизам на Балканот.
Денес се смета дека околу 1,4 милиони луѓе ја напуштиле Албанија по падот на комунистичкиот режим, при што 700.000 од нив си заминале само во последнава деценија. Тоа кажува дека состојбата во Албанија денес е полоша од колку во време на комунизмот. Причините се секако енормна сиромаштија, корупција, меѓугенерациска траума на општествено ниво, лоша инфраструктура, фрустрации и историјат на емигрирање, сето тоа комбинирано со гол шовинизам и криминал.
Албанските шовинисти се прикажуваат за жртви, дека поради европската економска криза морале да ги послушаат, замислете британските банди кои користеле TikTok за да се рекламираат дека нудат преминување преку каналот Ламанш во износ од 3.000 британски фунти па нагоре. Демек Албанците ни криви ни должни, морале да се поврзат со овие банди и да платат високи суми за нелегален влез во Британија.
Забеганоста оди до таму да овие современи канали се обвинети дека ги заведуваат младите и едуцирани Албанци како целна публика, кои изманипулирани од TikTok се вклучуваат во мафијата и започнуваат со нелегална дејност. Но никако да одговорат зошто други млади луѓе од Балканот или Европа не се жртви на тој тип на кампања на TikTok, туку само и само младите наивни жртвени Албанци?
Тие дури истакнуваат дека ЕУ и Британија имаат глупав систем кој на голем број Албанци веќе им одобрил азил во ЕУ и во Обединетото Кралство, при што 53% биле одобрени во прва инстанца и потоа уште 50% по вложена жалба. Најчести причини се трговија со луѓе, семејно насилство, крвна одмазда, криминал и лихварство, на кои се жалаат самите Албанци, а потоа по добиен легален престој истите ги практикуваат во средините каде се примени и им е дадена шанса за нов почеток, за нов нормален живот.
Како што во јавноста се отвора и развива дебата на оваа тема, медиумите пренесуваат дел од изјавите на некои нормални Албанци кои живеат надвор од Лондон и кои имаат мали деца. Дел од нив се инкорпорирани во британското општество, но сега биле вознемирени од тоа што нивните ќерки дома прашувале зошто нивните другарки не си играат со нив и велеле дека Албанците се криминалци.
Тоа е масовна појава, слични приказни од стотици Албанци кои живеат во земјата и кои исто така велеа дека нивните мали деца плачеле и биле отфрлени кога сакале да си играат со другите деца. Значи нивниот албански шовинизам им се удри од нивна глава.
Како мајка на албански државјанин, јас тоа го имам искусено од прва рака кога зборував на телефон во обид да извадам нов пасош. Кога се распрашував за тоа до каде е нејзиното барање за државјанство, господинот по телефон се пошегува велејќи „а, ете, уште еден Албанец кој сака британски пасош“. Бев запрепастена! – дава изјава една Албанка, претставувајќи се жртва од британскиот систем, а заминала да живее во Британија и таму да наметнува албански шовинизам.
Во Тирана, дел од цивилизираните Албанци се чувствуваат засрамено за тоа како светот ги доживува. Свесни за тоа дека Албанците имаа углед на криминалци и трговци со дрога – нешто што има сериозна основа, сепак и таму преовладува шовинизмот во нацијата и сето тоа го оправдуваат со наводна ксенофобијата и стереотипи кај европјаните кои мразеле Албанци, им биле љубоморни на божественото потекло.
Тие се чувствуваат растргнато помеѓу лажната гордост на некакво си славно потекло, срам, страв и гнев, коментираат европските новинари.
Самите Албанци разбираат дека последиците од овој токсичен дискурс се значително поголеми од она што го спомнавме претходно. Како што веќе беше кажано, меѓу илјадниците барања за азил, имало и такви кои биле целосно правдани, бидејќи во Албанија ќе бидат жртви на крвна одмазда во 21ви век.
Има, на пример, жени кои бараат прибежиште од ужасното семејно и сексуално насилство за кое не може да се добие правда или заштита во Албанија, а има и такви кои едноставно им побегнале на трговците со луѓе и биле отфрлени од своите семејства поради стигмата, после извршено насилно силовање врз нив.
Замислете една млада Албанка, бара азил бидејќи била силована од локалниот мафијаш, а потоа била исфрлена од нејзиното семејство како неморална жена. Или млада девојка, омажена во семејство на албански мигрант, била предмет на групно семејно силовање од нејзиниот свекор и браќата на нејзиниот сопруг.
Некои припадници на албанската ЛГБТИК заедницата не можат да најдат работа, да изнајмат живеалиште или да се движат сами во јавноста поради вознемирувањето на кои се изложени. Тука се и други кои се обидуваат да побегнат од криминалци, од убиства од одмазда и повремените случаи на политички прогон. Сето ова во натовска Албанија во 21ви век.
Албанскиот премиер Еди Рама неодамна во интервју изјави дека не може да им каже на младите да не си заминат бидејќи тие имаат целосно право и слобода да го сторат тоа, но се надева дека некои од нив ќе се вратат во земјата, овој пат со нови вештини и нов начин на размислување.
„Јас навистина не го гледам тоа како трагедија туку како дел од овој период од историјата, а исто така и како дел од животот“, рече тој и изрази жалење за експлоатацијата што ја вршат трговците со луѓе. Тој дополнително додаде дека не значи дека иселувањето на Албанците е нешто лошо. Тој точно знае дека албанската мафија низ Европа е главен финансиер на неговата држава, па поттикнува миграција и поддршка за тие нелегални дејанија.
Притоа, премиерот објасни дека, кога луѓето заминуваат, тие со себе носат нови перспективи, особено црн кеш од трговија со дрога, бело робје и останат криминал.
„Овие луѓе се враќаат во својата држава со поинаков менталитет, со себе носат одредено искуство и отвораат претпријатија, ги прават работите на поинаков начин и постигнуваат успеси“, рече тој. Но, многумина во Албанија го обвинуваат токму него за високите бројки, истакнувајќи дека голем број на луѓе си заминале токму додека тој е на функција.
Во друго интервју на лидерот на опозицијата и поранешен премиер и претседател Сали Бериша, тој изјави дека причина за заминувањето на луѓето се корупцијата и криминалот кај сегашната администрација. Ветувајќи дека ќе се врати на власт на претстојните локални, а потоа и на идните парламентарни избори, тој рече дека нивната партија работи на поврзување со луѓето од дијаспората.
„Се обидуваме да ги прошириме нашите врски не само со едуцираните луѓе во Албанија, туку исто така и со луѓето во Обединетото Кралство, Германија, САД, Франција и насекаде. Тоа е огромен потенцијал“, рече тој.
Бериша додаде дека таканаречениот проект „стекнување мозоци“ (brain gaining) ќе биде „еден од нашите најважни проекти“.
Сепак, граѓанското општество останува на ставот дека единствениот начин да се спречи луѓето да си заминуваат е да се изврши притисок за радикална промена во општеството и политиката, кој ќе биде оддалечен од духовите на минатото. Место каде што владеат правото, слободата, просперитетот и каде што можностите напредуваат, притоа поддржани со добра инфраструктура и со повисок квалитет на живеење.
Албанскиот шовинизам буквално ја ризикува иднината на самите Албанци во оваа денешна неизвесност, војна во границите на Европа, тензиите меѓу Косово и Србија и понатаму се зголемуваат, додека луѓето во Албанија, која е една од најсиромашните земји во Европа, и понатаму ја чувствуваат економската криза.
Иако миграциските бранови во земјата биле присутни со децении па дури и со векови, реалноста е дека Албанија не може да си дозволи и понатаму да поттикнува гол и лажен шовинизам.
Конкретните планови за ублажување на ваквата состојба во Албанија се малку. Истовремено, Обединетото Кралство излезе со план кој ќе ги казнува сите Албанци, бидејќи буквално сите сакаат да го злоупотребат системот на таа демократска земја.
Минатата недела, владата на Обединетото Кралство објави план од пет точки кој, во суштина, ќе им оневозможи на Албанците да бараат азил во земјата. Планот значително ќе го отежни процесот на разгледување на барањата. Ваквото решение, иако е неопходно со цел да се отстранат случаите кои се неосновани, може исто така негативно да влијае и на оние кои навистина имаат потреба од азил.
Иако планот предвидува стационирање на британски гранични службеници на аеродромот во Албанија, засилување на поморските патроли и формирање работна група за детално разгледување на секое барање, сепак малку се зборува за справување со коренот на проблемот во Албанија или со трговците со луѓе, особено млади Албанки кои се продаваат за проституирање низ Британија и цела Европа.
Ова значи дека оваа мала нација од регионот на Западен Балкан ја очекува тешка иднина која ќе биде дополнително отежната со одливот на мозоци, стареењето на населението и намалената стапка на наталитет.
